Contactloos betalen kan sinds 2015 in Nederland. Steeds meer mensen maken er gebruik van, maar in praktijk zien we ook een grote groep die sceptisch is over deze relatief nieuwe betaalmethode. Een goede gelegenheid om dit onderwerp eens kritisch tegen het licht te houden en alle ins en outs te bespreken.
Wat is contactloos betalen?
Contactloos betalen of mobiel betalen: het is één en dezelfde uitdrukking waarmee we bedoelen dat je zonder contant geld of pincode betaalt. Je hoeft niet langer je beurs tevoorschijn te toveren om papiergeld of muntgeld te pakken en af te rekenen. Het wordt niet voor niets ook wel je ‘nieuwe portemonnee’ genoemd. Contactloos betalen kan op twee manieren: met een betaalpas die dit ondersteunt of met een Android-smartphone.
Uit de laatste cijfers blijkt dat steeds meer consumenten contactloos betalen. Volgens Betaalvereniging Nederland, een belangenorganisatie die het betalingsverkeer in Nederland zo efficiënt mogelijk wil laten verlopen, vervijfvoudigde in 2016 het aantal contactloze betalingen tot 630 miljoen transacties. In december werd bijna een kwart van alle betalingen (23,5%) contactloos afgehandeld. Twee op drie betaalautomaten in ons land zijn geschikt voor contactloze betalingen. Dat zijn ongeveer een kwart miljoen betaalpunten.
Niet alleen worden er steeds vaker contactloos betaald: het bedrag dat hiermee gemoeid is wordt steeds hoger. In 2015, het jaar dat we voor het eerst zonder pincode of met smartphone konden betalen in Nederland, was 5% van alle contactloze betalingen voor bedragen boven de 25 euro. In de eerste helft van 2016 was dat aandeel al opgelopen tot 8%. Iets minder dan de helft van alle contactloze betalingen (45%) vindt plaats in de supermarkt. Plekken als bedrijfskantines en verkoopautomaten nemen een vijfde van al deze betalingen voor hun rekening. Bij parkeergarages en parkeerterreinen groeit het aantal contactloze betalingen steeds harder.
Voordelen contactloos betalen
Mobiel betalen kent tal van voordelen. Om te beginnen hoef je nooit meer met contant geld over straat te lopen. Mocht je in de supermarkt staan met een tas vol boodschappen en ontdekken dat je je portemonnee bent vergeten, is er geen vuiltje aan de lucht. Je hoeft alleen maar je smartphone te pakken en deze tegen de betaalautomaat aan te drukken. In tegenstelling tot een portemonnee gaan we zelden van huis zonder smartphone.
Contactloos betalen is ook erg handig, snel en veilig. Voor kleine bedragen heb je geen pincode nodig. Bovendien gaat afrekenen een stuk sneller. Een contactloze betaling neemt meestal niet meer dan tien seconden in beslag. Je portemonnee pakken, pinpas zoeken, pincode invoeren, accorderen en je pas en portemonnee weer opbergen neemt meer tijd in beslag, omdat je veel meer handelingen moet verrichten om te betalen. Ben je een ondernemer en wil je niet te veel contant geld in de zaak hebben? Dan is mobiel betalen de ideale oplossing. Alles gaat namelijk digitaal: er komt geen brief- of muntgeld bij kijken.
Een ander groot voordeel is dat er geen speciale infrastructuur aangelegd hoeft te worden. Volgens de laatste editie van het rapport Trends in digitale media van marktonderzoeker GfK loopt 83% van alle Nederlanders van 13 jaar en ouder rond met een smartphone. Banken hoeven dus geen telefoons uit te delen. Tot slot kun je op steeds meer plekken met je smartphone betalen, zowel in het binnenland als het buitenland. Het maakt dus niet uit of je in de supermarkt staat, bij de kassa bij de groenteboer of het tankstation, hier in Nederland of over de grens. Je mobiele telefoon is voldoende om een transactie tot stand te brengen.
Hoe werkt contactloos betalen met je smartphone?
Contactloos betalen met je mobiele telefoon is heel eenvoudig, maar je telefoon moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Om te beginnen moet je beschikken een smartphone over een NFC-chip. NFC staat voor Near Field Communication. Het is een draadloze techniek waarmee op korte afstand –maximaal zo’n 10 centimeter– informatie uitgewisseld kan worden met andere NFC-apparaten. Deze chips vinden we onder meer terug in OV-chipkaarten, maar ook in smartphones en bij sommige providers in simkaarten. Zonder de juiste Android-versie kom je ook niet ver. Zorg dat je een toestel bij je draagt dat in ieder geval op Android 5.0 Lollipop of hoger draait. Ook moet je van tevoren de bijbehorende betaal-app op je smartphone hebben geïnstalleerd. Bij de Rabobank is dit de Rabo Wallet, bij ING de Mobiel Betalen App en ABN Amro heet deze applicatie Wallet.
Een internetverbinding is niet noodzakelijk om contactloos te betalen met je smartphone. ABN Amro heeft haar betaalsysteem echter zo ingericht dat je maximaal tien keer kunt betalen zonder internetverbinding. Daarna moet je minimaal één keer betalen terwijl je met internet bent verbonden. Tot slot kun je alleen contactloos betalen met je telefoon als het betaalpunt hiermee overweg kan. Als je het onderstaande logo bij de betaalautomaat aantreft, dan zit je goed.
Betalingen tot 25 euro
Voldoe je aan de bovenstaande voorwaarden, kun je contactloos betalen. Voor mobiel betalen geldt dat je bedragen tot 25 euro zonder pincode kunt afrekenen. Je hoeft je alleen telefoon enkele tellen tegen de zijkant van de betaalautomaat te houden. Je hoeft geen toetsen op de betaalautomaat in te drukken. Als je drie korte piepjes hoort weet je dat de transactie goed is verlopen. Het bedrag wordt automatisch van je rekening afgeschreven, net als bij pinnen.
Betalingen boven de 25 euro
Maar wat als je voor een hoger bedrag boodschappen doet en toch met je smartphone wil betalen? Dat kan, maar dan is wel een pincode of mPin vereist. Net als in het vorige scenario houd je je telefoon kort tegen de betaalautomaat aangedrukt, totdat je een pieptoon hoort. Vervolgens pak je je smartphone en toets je hier je mPin in. Dan houd je je telefoon opnieuw tegen de zijkant van de betaalautomaat gedrukt. Je hoort drie korte piepjes, wat betekent dat de betaling geslaagd is. Je kunt overigens ook aangeven dat het altijd noodzakelijk is om je pincode in te voeren, hoe klein het bedrag ook is. Dat gaat echter wel ten koste van het gemak.
Limiet van 50 euro
Contactloos betalen is gebonden aan een limiet. Deze maatregel is uit veiligheidsoverwegingen doorgevoerd. Wat als je bijvoorbeeld je telefoon kwijtraakt en mobiel betalen geactiveerd is? In theorie zou een ander dan oneindig veel boodschappen kunnen doen zonder pincode, zolang hij telkens maar onder de 25 euro blijft. Gelukkig werkt het in praktijk niet zo.
Als je meerdere keren op een dag kleine bedragen betaalt, worden de bedragen van al deze transacties bij elkaar opgeteld. Als je dan boven de 50 euro uitkomt, moet je je pincode invoeren. Daarna begint de teller weer bij nul en hoef je geen pincode in te voeren. Tot je opnieuw de limiet van 50 euro bereikt. Deze limiet is overigens niet tijdgebonden. Je smartphone kijkt naar een serie aaneengesloten contactloze betalingen, telt deze bedragen op en vraagt om je pincode zodra je de bovengrens van 50 euro bereikt. Het maakt niet uit of je deze betalingen binnen een paar uur, een dag of een week verricht.
Welk bedrag je dagelijks maximaal contactloos kunt betalen, verschilt per bank. Zo schrijft de Consumentenbond in een blog over mobiel betalen dat de ING een bovengrens van 250 euro per dag hanteert voor contactloze betalingen. Daarboven is niet langer mogelijk om met je smartphone te betalen. Bij de meeste banken geldt echter een daglimiet van 2.500 euro voor pinbetalingen. De ING geeft haar klanten de mogelijkheid om zelf een limiet in te stellen.
Is contactloos betalen veilig?
Een belangrijke reden waarom veel mensen niet met hun smartphone durven te betalen, komt doordat ze denken dat het niet veilig is. Ze zijn bang dat hun betaal- en andere financiële gegevens op slinkse wijze worden gekopieerd en misbruikt door anderen.
Betalen met je smartphone is veilig. Om te beginnen werkt contactloos betalen met NFC-technologie. Betalingsverkeer kan dan alleen op zeer korte afstand tot stand komen (maximaal 10 centimeter). Dit was anders geweest als bijvoorbeeld voor Bluetooth was gekozen: dat heeft een veel groter bereik dan NFC (circa 10 tot 15 meter).
Daarnaast kunnen alleen kleine bedragen zonder pincode worden betaald als je met je telefoon betaalt. Voor bedragen boven de 25 euro of een aantal transacties die gezamenlijk meer dan 50 euro waard zijn, is een pincode nodig. Als je wil kun de dag- of weeklimiet zelfs nog verder verlagen. De eventuele financiële schade door contactloos betalen is dus minimaal.
Wat als je telefoon wordt gestolen en jij financiële schade oploopt door contactloos betalen? De ABN Amro en ING vergoeden alle schade na verlies of diefstal. Zij hanteren geen bedrag voor eigen risico. Bij de Rabobank daarentegen geldt dat je een eigen risico van 150 euro moet accepteren als je met de Rabo Wallet betaalt. Als iemand zonder toestemming een betaling verricht met je telefoon zonder pincode, geldt het eigen risico van 150 euro niet, zo staat in de algemene voorwaarden.
Skimmen
In de jaren negentig en begin eenentwintigste eeuw was skimmen een beruchte manier van criminelen om betaalgegevens te bemachtigen. Daarbij werd de magneetstrip van een betaalpas gekopieerd en de pincode op een sluwe manier ontfutseld. Vervolgens werden deze gegevens op een blanco betaalkaart geplaatst en vluchtten ze naar het buitenland om daar geld op te nemen.
Vandaag de dag is de financiële schade als gevolg van skimmen te verwaarlozen. Dat is te danken aan de zogeheten EMV-chiptechnologie. EMV staat voor Europay-Mastercard-Visa, drie grote financiële instellingen die gezamenlijk het gros van het internationale betalingsverkeer afhandelen. In plaats van een magneetstrip hebben betaalkaarten een chip die niet gekopieerd kan worden. EMV is sinds 2005 de internationale standaard voor betaalkaarten met een zeer hoog beveiligingsniveau. Daarbovenop worden alle berichten om een contactloze transactie tot stand te brengen cryptografisch beveiligd. Tot slot is pinnen in het buitenland standaard uitgeschakeld.
Maar hoe zit het met contactloze betalingen met je smartphone? Daarvoor geldt dat skimmen onmogelijk is. Er is immers geen magneetstrip die gekopieerd kan worden. En bij kleine bedragen hoeft er ook geen pincode ingevoerd te worden. Zonder beide zaken is skimmen niet mogelijk.
In theorie is het wel mogelijk om geld van een ander te stelen door een contactloze betaling geforceerd tot stand te brengen, maar dit scenario is hoogst onwaarschijnlijk. In de eerder aangehaalde blog van de Consumentenbond beschrijft de belangenorganisatie een manier om iemand ongemerkt draadloos te rollen. Uit de beschrijving blijkt echter hoe lastig dat is. Zo moet je een mobiel pinapparaat zien te strikken die geschikt is voor mobiele betalingen. Deze zijn alleen verkrijgbaar voor ondernemers die geregistreerd staan bij de Kamer van Koophandel (KvK).
Zelfs als dat allemaal lukt moet je zeer dicht langs iemand lopen om de smartphone te scannen: NFC werkt alleen op een afstand van 10 centimeter of minder. Nu maar hopen dat de telefoon van je slachtoffer niet te goed verborgen is, of het NFC-signaal wordt afgeschermd door een hoesje, metalen voorwerpen of andere contactloze betaalpassen (dan wordt de kaartlezer verstoord). Als je er in slaagt om een transactie tot stand te brengen, dan is het betalingsverkeer direct naar jou te achterhalen: het pinapparaat staat immers op jouw naam geregistreerd. En welke weldenkende crimineel is bereid om zo veel risico te lopen voor een kleine opbrengst? Kortom, iemand draadloos beroven is vrijwel onmogelijk en niet echt realistisch.
Aanbevolen producten:
