De meeste van onze favoriete toestellen werken met oplaadbare li-ionbatterijen. Wij zochten de beste tips om de slijtage van die batterijen zo lang mogelijk uit te stellen.
Maak een lijstje van die onmisbare toestellen die je elke dag gebruikt – laptops, smartphones, tablets, mp3-spelers, zelfs draadloze muziekboxen of hoofdtelefoons – en de kans is groot dat die allemaal draaien op herlaadbare li-ion-batterijen. Je hebt dan vast ook al wel gemerkt dat het behoorlijk vervelend kan zijn als die batterijen beginnen te verslijten – en die smartphone waar je vroeger moeiteloos de dag mee doorkwam, nu “s middags al aan de oplader moet.
En aangezien steeds meer toestellen vandaag zo gebouwd worden dat die batterij zelf vervangen moeilijk tot haast onmogelijk wordt, heeft iedereen er baat bij om de levensduur van zo”n li-ion-batterij zo lang mogelijk te houden.
Laten we beginnen met het slechte nieuws: elke oplaadbare batterij verslijt. Hoe hoog de kwaliteit van je batterij en het apparaat dat die moet aansturen ook is, na een bepaalde tijd zal de capaciteit van de batterij achteruit gaan, en moet zij vervangen worden. Het goede nieuws is dan weer dat je een aantal vrij eenvoudige tips kan toepassen om je batterijen beter te verzorgen en om dat moment dus zo veel mogelijk uit te stellen.
De oplaadcyclus
Zoals gezegd heeft elke batterij een eindige levensduur, die bij de meeste toestellen vermeld wordt als de levenscyclus, oplaadcyclus, of recharge cycle van de batterij. Simpel gezegd is dit het aantal cycli van opladen en ontladen dat een batterij aankan voor ze niet meer bruikbaar is.
Veel fabrikanten vermelden dit nummer. Zo kan je bijvoorbeeld van Apple vernemen dat de batterij van een iPhone na vijfhonderd volledige oplaadcycli nog tachtig procent van zijn originele capaciteit overhoudt, terwijl de MacBook Pro en MacBook Air daar duizend volledige cycli voor kunnen doorstaan.
Veel mensen denken echter dat ze dit systeem kunnen omzeilen door hun toestel regelmatig op te laden, zonder de batterij dus volledig leeg te gebruiken. Jammer genoeg laten de wetten van de fysica zich niet zo makkelijk omzeilen. Laat je je batterij maar 25 procent verliezen voor je ze oplaadt? Doe dit vier keer en je hebt alsnog een cyclus volgemaakt. Je kunt de wetten niet veranderen!
Wat je wel kan doen, is je voordeel doen met deze regel. Plug je toestel in een stroombron wanneer dat kan: speel muziek van je iPod of iPhone via een docking station, en steek je laptop in als je rustig aan je bureau zit te werken. In andere woorden: laat je batterij geen onnodige cycli doorlopen.
Let wel: het is niet de bedoeling dat je toestellen altijd onder stroom moeten staan. Dat zou ook niet gezond zijn voor je batterij, want die heeft regelmatige work-outs nodig om haar chemische componenten in goede conditie te houden. Wees er je gewoon van bewust dat je niet te veel cycli wil verspillen.
Volledig versus gedeeltelijk opladen
Je hoort wel eens zeggen dat je een li-ion-batterij nooit volledig leeg mag gebruiken voor je oplaadt; anderen beweren dan weer het omgekeerde. In feite maakt dit bij li-ion-batterijen niet echt een verschil, omdat hun ontlading geregeld wordt door interne circuits.
Bij oudere NiCd-batterijen was dit wel een probleem, omdat die soms weigerden om weer op te laden als ze volledig leeg waren. Die batterijen werden ook liever niet te vaak opgeladen en waren veel gevoeliger voor temperatuursschommelingen dan moderne li-ions – en ook bij loodaccu”s kan je beter wat sneller opladen als ze niet geschikt zijn voor deep cycles.
Gebruik de juiste oplader
Het lijkt misschien triviaal of onhandig, maar het is altijd beter om de juiste oplader te gebruiken. Ja, goedkope universele opladers beperken de eindeloze hoeveelheid kabeltjes en bakjes die we allemaal kennen, maar je vindt de levensduur van je toestellen waarschijnlijk toch belangrijker. Als je vaak een oplader gebruikt die te veel of te weinig stroom levert, dan heeft dat negatieve gevolgen voor je batterij.
Als je een oplader van een ander merk wil aanschaffen, kies dan het juiste model voor je toestel, van een betrouwbare fabrikant. Soms is het prijskaartje echt wel een kwaliteitsaanduiding… Je weet thuis niet zomaar wat er uiteindelijk uit die kabel komt, dus wees selectief. En is het uiteindelijk niet een beetje vreemd om een tablet van 600 euro aan een obscuur bakje van 2 euro te hangen? De meeste batterijen hebben ingebouwde circuits om zichzelf te beschermen tegen schadelijke hoeveelheden stroom, maar inferieure opladers kunnen nog steeds schadelijk zijn.
Hou de temperatuur in de gaten
Je laadt je apparaat het best op bij kamertemperatuur (ongeveer 20°C), maar bij temperaturen tussen 5 en 45°C kan er je niet veel overkomen. Kouder of warmer kan negatieve effecten hebben op de batterij. Vooral wanneer het kwik onder de 0° zakt, moet je opletten, want dan kan de batterij permanent beschadigd raken. Bij extreme temperaturen kan een li-ionbatterij trouwens ook breken of verbogen raken, wat uiteraard allesbehalve gezond is voor je hardware.
Vermijd een aanslag
Want ja, die smak waarmee je smartphone op de grond slaat is een aanval op je toestel – en op de batterij. Valpartijen en harde klappen kunnen de batterij beschadigen, waardoor ze haar interne mix van chemicaliën kan gaan lekken. Dit belemmert niet alleen de werking van je batterij, maar kan ook desastreuze effecten hebben op de elektronica in je toestel.
Wat als je je toestel ergens voor langere tijd wil opbergen?
Als je je toestel voor een langere periode wil opbergen en niet gebruiken, doe je dat het best bij kamertemperatuur, met de batterij voor ongeveer 50 procent opgeladen. Als je de batterij leeg laat, loop je immers het risico dat je toestel niet meer opstart, en volledig opladen kan haar levensduur inkorten.
DELL 4GVGH Batterij 84Wh 11.4V
Samsung A3514_DPN Laptop-oplader
Akoya A41-B34 A32-B34 Batterij 2600mah 14.4V
Toshiba PA5036U-1BRS Batterij 3000mah 14.4V
Toshiba PA5162U-1BRS Batterij 5600mah 10.8V