Een laptop is gemaakt om mobiel te werken. Dat staat of valt met de batterij: hoe langer de accu het uitzingt, hoe beter. Wil je de energieconsumptie van je laptop binnen de perken houden, dan moet je regelmatig compromissen sluiten tussen prestaties en zuinigheid. In plaats van blind te vertrouwen op allerlei standaardinstellingen kun je het energieverbruik zelf in de hand houden. Hier vind je 15 tips om je laptop-batterij te redden.
Tip 01: Energiebeheerschema
De eerste instellingen die je onder handen neemt om het energieverbruik onder de duim te houden vind je in Windows 10 bij Instellingen, Systeem, Energiebeheer en slaapstand. Klik in dit venster op Extra energie-instellingen om bij de energiebeheerschema’s te komen. Zo’n schema is de verzameling van systeem- en hardware-instellingen die het stroomverbruik beïnvloeden zoals de helderheid van het scherm, de slaapstand enzovoort. Standaard vind je daar twee schema’s: Gebalanceerd en Energiebesparing. Klik op De schema-instellingen wijzigen om aan te geven wanneer het beeldscherm uitgeschakeld wordt en wanneer de computer in slaapstand gaat.
Tip 02: Helderheid
Windows ondersteunt adaptieve helderheid, een functie die de helderheid van het beeldscherm aanpast naargelang het omgevingslicht dat de sensor opvangt. Bepaal je liever zelf hoe helder het scherm oogt, dan schakel je de automatische helderheid uit. In Energiebeheer klik je op De schema-instellingen wijzigen naast het schema dat je gebruikt. Vervolgens selecteer je Geavanceerde energie-instellingen wijzigen. Scrol naar het onderdeel Beeldscherm en zet beide opties onder Adaptieve helderheid inschakelen uit.
Door systematisch voor sluimerstand te kiezen bespaar je op de energiefactuur
Tip 03: Slaapstand
Met Windows heb je drie mogelijkheden om de computer tijdelijk uit te schakelen: de slaapstand, de sluimerstand en de hybride slaapstand. Wat is het verschil? De slaapstand betekent dat alle geopende vensters en geopende programma’s in het werkgeheugen opgeslagen blijven. Een computer uit zijn slaapstand halen gaat dus razendsnel, maar omdat het geheugen elektriciteit nodig heeft mag je pc niet zonder stroom komen te zitten. Slaapstand is dus ideaal voor een korte pauze. Bij Energiebeheer kun je per schema aanduiden hoelang het duurt voor je computer in slaap gaat.
Tip 04: Sluimerstand
De sluimerstand bewaart al je werk en geopende programma’s op de harde schijf. Het maakt dus niet uit als je de stekker eruit trekt. Opnieuw opstarten duurt langer, omdat alles van de harde schijf ingelezen moet worden. De sluimerstand is dus ideaal voor een langere onderbreking. Door systematisch voor sluimerstand te kiezen bespaar je op de energiefactuur.
De hybride slaapstand is een combinatie van de vorige twee. Je pc slaat alles op in het geheugen én op de harde schijf. Doorgaans duurt ontwaken slechts enkele seconden, tenzij de geheugeninhoud verloren is gegaan en alles moet worden ingeladen van de harde schijf. Voor relatief korte onderbrekingen voldoet de hybride slaapstand uitstekend. Als je meerdere uren wilt overbruggen, dan is de sluimerstand beter geschikt.
Mythe 1: Vermijd overladen accu’s
“Haal de oplader uit de laptop wanneer de batterij vol is, want hierdoor riskeer je beschadiging van de batterij.” Voor moderne lithium-ion-accu’s geldt deze oude batterijwijsheid niet. Het veiligheidssysteem verhindert dat de batterij te veel kan opladen en eventueel zou verhitten. Wanneer de accu te heet wordt is er meestal iets mis met het oplaadsysteem.
Tip 05: Klep en knoppen
De sluimerstand en de slaapstand kun je ook handmatig activeren met behulp van de aan/uitknoppen, de slaapstandknop of door de laptop simpelweg dicht te klappen. Om de gewenste rustfunctie aan deze knoppen te koppelen, open je het venster Energiebeheer en gebruik je in de linkerkolom de functie Het gedrag van de aan/uit-knoppen bepalen. In dit venster duid je aan wat er moet gebeuren wanneer je deze knoppen gebruikt en wanneer je het deksel sluit. Deze opties gelden voor alle energiebeheerschema’s die op je pc staan.
Tip 06: Multimedia
Logisch dat je films in de beste kwaliteit wil bekijken, maar deze luxe betekent wel een aanslag op je batterij. Wil je een film kijken in de trein, dan is het misschien belangrijker dat je lang genoeg kunt kijken dan om de hoogste beeldkwaliteit te genieten. In Energiebeheer klik je daartoe op De schema-instellingen wijzigen en dan op Geavanceerde instellingen om naar het onderdeel Multimedia-instellingen te gaan. Kies bij de optie Bij het afspelen van video voor de optie In evenwicht of Energieverbruik optimaliseren.
Controleer ook wat software op de achtergrond gebruikt voor updates en notificaties
Tip 07: Batterijverbruik
Heb je de indruk dat het batterijvermogen van je Windows 10-laptop er in korte tijd sterk op is achteruitgegaan, dan kun je het beste als eerste naar enkele systeeminstellingen kijken voordat je de accu controleert. Open in het Startmenu de Instellingen en navigeer naar Systeem en Batterijbesparing. Je krijgt een gedetailleerd overzicht wanneer je op Batterijverbruik klikt. Hier kun je vrij gedetailleerd zien welk onderdeel het meeste elektriciteit verbruikt. Standaard lees je hier het verbruik van de afgelopen 24 uur, maar je kunt deze periode aanpassen naar een periode van 48 uur of een week.
Mythe 2: Leeghalen voor laden
Een van de meest hardnekkige mythes over accu’s is dat je ze eerst volledig moet ontladen voordat je ze oplaadt. Deze theorie stamt uit de tijd van de oude NiMH-batterijen. Voor een moderne lithium-ion-polymeeraccu geldt precies het tegenovergestelde. Die raakt zelfs sneller uitgeput wanneer hij volledig opgeladen en ontladen wordt. Onthoud dat je bij een lage accustand beter gewoon oplaadt. Is de accu nog behoorlijk vol, wacht dan liever even met de volgende laadbeurt.
Tip 08: Verbruik per app
Batterijverbruik bevat interessante cijfers. Je kunt er zien welk aandeel in het totale energieverbruik elk geactiveerd programma heeft. Bovendien zie je wat er verbruikt wordt door software die op de achtergrond notificaties verstuurt en updates uitvoert. Krijg je de indruk dat die te veel energie opslorpen, dan kun je ingrijpen via de knop Instellingen voor achtergrond-apps wijzigen. Daar krijg je een overzicht van alle geïnstalleerde apps en kun je beslissen of je die apps wel of niet in de achtergrond laat draaien. Gebruik je bepaalde apps nooit of zelden, dan is de keuze snel gemaakt.
Tip 09: Besparingsmodus
Het venster Batterijbesparing gebruik je niet alleen om inzicht te krijgen in de energieconsumptie: je vindt hier ook de tools om het batterijvermogen te verlengen. Zo kun je de Batterijbesparingsmodus inschakelen om je computer vanaf een bepaald accuniveau automatisch activiteiten te laten onderdrukken. Zakt het batterijniveau onder dat niveau, dan zal je laptop zijn e-mail- en kalenderupdates onderbreken. Hetzelfde geldt voor de inhoud van de Live-tegels. Standaard is dit accuniveau ingesteld op 20%. In de Instellingen voor batterijbesparing kun je dat niveau aanpassen naar eigen behoefte en aangeven welke apps altijd beschikbaar moeten blijven, zelfs al is de besparingsmodus ingeschakeld.
Een kwaliteitsaccu kan circa duizend laadcycli aan voordat de capaciteit merkbaar afneemt
Mythe 3: Opladen voor eerste gebruik
Nee, het is niet nodig om de batterij van je nieuwe laptop minimaal twaalf uur in het stopcontact te steken om de accu te ‘trainen’. Ook deze misvatting is een overblijfsel uit vervlogen tijden toen batterijen op nikkel gebaseerd waren. Die accu’s ‘herinnerden’ zich het laatste oplaadniveau en namen dat als bovengrens voor nieuwe oplaadacties. Dat wordt het ‘memory-effect’ genoemd. Bij de lithiumbatterij is daar geen sprake meer van.
Tip 10: Laadcycli
De levensduur van een batterij staat of valt met de opladen en ontladen van de accu. Tijdens het gebruik doorloopt de batterij een laadcyclus. Eén laadcyclus komt overeen met één keer volledig opladen en ontladen van de accu. Bevat je laptop nog 50% energie en laad je hem dan opnieuw op, dan telt dat als een halve laadcyclus. Laad je hem de volgende dag opnieuw voor 50% op, dan heb je slechts één volledige laadcyclus verbruikt over een periode van twee dagen. Een kwalitatief hoogwaardige accu kan gemiddeld zo’n duizend oplaadcycli aan voordat die merkbaar aan capaciteit inboet.
Tip 11: Batterijrapport
Om een beeld te vormen van de kwaliteit van een batterij heb je geen extra software nodig. Je kunt het systeem een controlerapport laten samenstellen. Open Opdrachtprompt met administratorrechten. Daarvoor typ je in het zoekvak naast de startknop Opdrachtprompt. Je klikt met de rechtermuisknop op de naam van de gevonden applicatie en kiest Als administrator uitvoeren. Klik op het zwarte vlak powercfg/batteryreport en druk op Enter. Windows zal je vertellen waar het batterijrapport staat. Het is een html-document dat je met een internetbrowser opent.
Tip 12: Rapport interpreteren
In dit rapport lees je bij Design Capacity de maximum capaciteit van een nieuwe batterij volgens de fabrikant. Full Charge Capacity toont de huidige capaciteit van de batterij indien volledig opgeladen. Chemistry is het type batterij. In ons voorbeeld staat er Lion, van Lithium-ion. Cycle count is het aantal keer dat de batterij volledig werd opgeladen en ontladen. Sommige batterijen ondersteunen de functie Cycle countniet en tonen hier een liggend streepje.
Tip 13: Schatting accuduur
In het batterijrapport onder Battery Life Estimate vind je een schatting van de levensduur van de batterij. Deze waarde klopt nooit helemaal, want het energieverbruik is afhankelijk van het soort toepassingen dat je gebruikt op je laptop of tablet. Bij films kijken, veel gebruikmaken van draadloos internet en een hogere schermresolutie zal de batterij beduidend minder lang meegaan. Hier lees je het verschil tussen At Full Charge (volledig opgeladen) en At Design Capacity. De duurtijd die je hier ziet verschijnen zie je trouwens ook in het systeemvak wanneer je met de muisaanwijzer over het batterij-icoontje gaat.
Laadhistorie vanaf installatie
In het gebruiksrapport zie je onder andere de geschiedenis en de cycli van het opladen en ontladen van de batterij vanaf het ogenblik dat Windows werd geïnstalleerd. Wanneer je het besturingssysteem opnieuw installeert, gaan alle historiegegevens verloren. Wil je met zo’n rapport de kwaliteit controleren van de batterij in een tweedehands laptop, dan moet je er rekening houden dat de gegevens terug reiken tot de laatste Windows-installatie.
Bespaar energie door alleen de toepassing geopend te houden die je op dat moment gebruikt
Tip 14: Save Battery
Wil je een meer gebruiksvriendelijke manier om de batterijstatus in de gaten te houden? In de Windows Store vind je de tool Save Battery. Deze slimmerik waarschuwt je met een geluidssignaal wanneer de accu volledig is opgeladen. Bovendien houd je met een Live-tegel zicht op het energieverbruik. Wanneer daarin iets opvallends gebeurt zal Save Battery je aandacht trekken. De gratis tool toont zowel de ontwerpcapaciteit als de reële volcapaciteit.
Minder multitasking
Wanneer je lang wilt werken met dezelfde batterijlading, kun je je het beste zo veel mogelijk concentreren op één taak. Meerdere programma’s tegelijk openen vraagt vanzelfsprekend meer energie. Om zo min mogelijk elektriciteit te verbruiken kun je het dus het beste houden bij de toepassing die je op dat moment daadwerkelijk gebruikt. Werk ook zo gestructureerd mogelijk en sluit waar mogelijk alle andere toepassingen die op de achtergrond actief kunnen zijn.
Tip 15: De laatste druppel
Om het onderste uit de kan te halen moet de randapparatuur eraan geloven. Zet bluetooth uit. Alle usb-randapparaten verbruiken energie. Ontkoppel de externe harde schijf en zorg dat de bestanden die je nodig hebt op het Bureaublad staan. Ontkoppel zelfs je externe muis en gebruik het trackpad. Schakel de zaken uit waarvan je weet dat je ze niet gaat gebruiken. Typ Apparaatbeheer in bij Zoeken in het Startmenu, en zoek in dit venster naar items die je nog kunt uitschakelen. Weet je bijvoorbeeld dat je het dvd-station niet nodig zult hebben, dan schakel je dat hier uit.
