computer – Laptop Accu

Veilige stroom voor uw computer

Elektriciteit is van levensbelang voor een computer. Toch kan stroom ook het einde betekenen als het teveel is. In dit artikel leest u hoe u uw computer van veilige stroom voorziet.

Geaard

Het is voor kwetsbare apparaten als computers belangrijk dat ze worden aangesloten op een geaard stopcontact. Een geaard stopcontact zorgt ervoor dat overbodige spanning niet blijft hangen bij het apparaat, zoals de metalen kast van de pc, maar veilig wordt afgevoerd.

Meeste woningen zijn voorzien van geaarde stopcontacten
De meeste moderne woningen zijn volledig voorzien van geaarde stopcontacten. Een computer is daar dus altijd wel veilig aan te sluiten. Bij oudere huizen is soms maar een deel van de stopcontacten geaard. Het gaat dan voornamelijk om stopcontacten in vertrekken als de keuken, bijkeuken en badkamer, waar regelmatig vocht aanwezig is.

Herkennen
Een geaard stopcontact is makkelijk te onderscheiden van een niet-geaarde versie. Geaarde stopcontacten hebben naast twee openingen voor de pinnen van een stekker, een of twee extra contacten aan de rand die bedoeld zijn voor de aarding. Ze zijn niet verbonden met het lichtnet maar met een aardecontact in het huis zelf. Gewoonlijk liggen geaarde stopcontacten ook dieper in de wandcontactdoos: u moet de stekker er verder in duwen.

Geaarde stekkerdoos
Vaak zult u een stekkerdoos met meerdere contacten op een stopcontact in de muur aansluiten, omdat naast de computer ook het beeldscherm, de printer en andere randapparaten natuurlijk stroom nodig hebben. Zorg ervoor dat deze stekkerdoos zelf ook geaard is, anders zullen de apparaten die u aansluit niet meer geaard zijn.

Spanningsbeveiliger

Met geaarde stopcontacten is uw computerapparatuur is niet beschermd tegen soms voorkomende stroompieken. Daarvoor moet u een speciale stekkerdoos gebruiken die beschermt tegen deze zogenaamde surges. Zo’n spanningsbeveiliger fungeert als veilige schakel tussen het lichtnet en uw computer.

Extra spanning wordt weggeleid
De spanningsbeveiliger zorgt ervoor dat bij pieken de extra hoeveelheid spanning wordt weggeleid via de aarding. Op deze manier blijft de stroomtoevoer naar uw apparatuur op een gelijkmatig niveau en wordt geen schade aangericht. Bij kortsluiting grijpt de ingebouwde stopschakelaar in en wordt de stroom onderbroken. U herstelt de stroomtoevoer daarna door de schakelaar terug te duwen.

Kies verstandig
Spanningsbeveiligers zijn er in verschillende soorten en bijbehorende prijzen. Het is verstandig een niet al te goedkoop exemplaar te nemen. Een spanningsbeveiliger van een tientje zal niet veel bescherming bieden. U kunt het beste kiezen voor een stekkerdoos van enkele tientallen euro’s. Deze beveiligers hebben extra opties, zoals een aan- en uitschakelaar, lampjes die aangeven of de stekkerdoos is ingeschakeld en geaard, en soms ook aansluitingen voor netwerk- en tv-kabels. In het laatste geval heeft u ook meteen een beveiliging tegen stroompieken in netwerken, telefoonkabels en tv-kabels. Dat is handig omdat stroom zich bijvoorbeeld bij blikseminslag ook kan verspreiden via deze verbindingen.

Extra garantie
Bij duurdere spanningsbeveiligers krijgt u soms extra garantie van de fabrikant. Niet alleen op de beveiliger zelf maar ook op de apparatuur die u erop aangesloten heeft. Wanneer de beveiliger zijn werk niet goed doet, krijgt u het geld voor eventueel geleden schade terug. Dit is overigens wel verbonden aan een aantal voorwaarden die u terugleest in het garantiedocument. Ook nog van belang is dat u bij de stekkerdoos goed oplet of de stopcontacten op een goede manier zijn gerangschikt. Bij computerapparatuur zitten soms stekkers met een flinke adapter die andere stekkers in de weg kunnen zitten. In een goede stekkerdoos kunt u altijd al uw stekkers kwijt.

Statische elektriciteit

Een vaak vergeten vorm van stroom die computerschade kan veroorzaken is statische elektriciteit. Deze wordt onder andere veroorzaakt door wrijving. Statische elektriciteit is vooral gevaarlijk wanneer u uw computer openmaakt om een onderdeel te vervangen, zoals een videokaart of geheugenstrip. Het kan flinke schade veroorzaken aan de chips.

Ontladen
Daarom moet u altijd voordat u aan de slag gaat in de computer, uzelf ontladen door even de centrale verwarming of de metalen rand van de systeemkast van de computer vast te pakken. Doe dit regelmatig tijdens het werken. Er zijn ook speciale antistatische polsbandjes te koop, die ervoor zorgen dat u ongestoord in uw pc met onderdelen kunt klussen.

Acer A13-045N2A KP.0450H.001 Laptop-oplader

Microsoft 0D130G00GXS58 Laptop-oplader

Motorola WX30 Batterij 300mAh 3.8V

Asus A32N1405 Batterij 56WH 10.8V

Bose 063404 Batterij 2230mAH/17Wh 7.4V

Wat te doen als je computer steeds uitvalt

Het kan erg vervelend zijn als je computer niet goed functioneert. Er zijn een aantal veelvoorkomende problemen, zoals het onverwachts uitvallen van je computer. Dat kan verschillende oorzaken hebben. In dit artikel sommen we ze voor je op en leggen we je uit hoe je ze kunt verhelpen.

De CPU is oververhit

Als je computer volledig uitschakelt of het scherm ineens zwart wordt, kan het zijn dat de processor oververhit is. Om dat te onderzoeken, kun je het programma SpeedFan downloaden. Het programma meet de temperaturen van verschillende onderdelen van je computer, zoals de CPU. Ook geeft het aan of de snelheid van de ventilatoren adequaat is en houdt het het voltage van andere onderdelen bij.

In het geval SpeedFan aangeeft dat de CPU-temperatuur te hoog is of dat de ventilatoren niet goed werken, zul je de computer moeten laten repareren.

Er is een probleem met de voeding

Als je computer ineens volledig uitvalt, kan het zijn dat de voeding niet goed functioneert. Je kunt het functioneren van de voeding testen met het bovengenoemde programma, SpeedFan. Ook is het mogelijk om de hardware te laten testen in een computerreparatiezaak. In dat geval zal de specialist de connectoren checken of de output meten met een voedingstester.

Mocht blijken dat er een probleem met de voeding is dan zal het falende onderdeel vervangen moeten worden. Hopelijk heb je geen lekkende condensator op het moederbord, want dan kunnen de kosten hoog oplopen.

Wanneer alleen je beeldscherm uitvalt

Blijft je computer aanstaan (de kleine lichtjes en de ventilatoren doen het gewoon) maar wordt je scherm ineens gestreept of zwart, dan kan het zijn dat je videokaart of beeldschermkabel kapot zijn of dat de drivers geactualiseerd moeten worden.

Je kunt je computer volledig uitzetten en vervolgens naar het BIOS-scherm gaan door tijdens het opstarten op F8 te drukken. Als je beeldscherm het goed doet in BIOS, heb je waarschijnlijk een software-probleem. Wellicht zul je de drivers van je videokaart moeten updaten of heb je een virus dat verwijderd moet worden.

Als het beeldscherm het ook niet goed doet in BIOS, dan zul je de beeldschermkabel of de videokaart moeten vervangen. Er zijn handleidingen op internet die je uitleggen hoe je dat kunt doen, maar als je niet erg technisch bent, kun je je computer beter even laten checken door een specialist.

Het blauwe stopscherm op een Windows-pc

Het kan zijn dat je Windows-pc ineens een blauw scherm krijgt met een foutmelding. De foutmeldingen zijn niet altijd duidelijk. Het probleem wordt echter vaak veroorzaakt door externe apparaten of nieuwe updates en programma’s.

Probeer de externe apparaten één voor één te ontkoppelen en recente updates en nieuwe programma’s te verwijderen. Check ook of alle bestaande drivers geactualiseerd zijn. Vaak kom je er zo achter welk externe apparaat of softwareprogramma het probleem had veroorzaakt.

Mocht het probleem voortduren, dan zul je je computer waarschijnlijk moeten resetten naar de fabrieksinstelling. Hoe je dat doet, kun je hier lezen.

Je hebt een virus

Als je computer vanuit het niets uitschakelt of opnieuw opstart zonder bericht van Microsoft, dan kan het zijn dat je een virus hebt.

Mocht je een virusscanner hebben, laat die dan een analyse uitvoeren. In het geval je geen scanner hebt, is het een goed idee om er eentje aan te schaffen. Lees hier alles over virusscanners. En andere optie is je computer te resetten naar de fabrieksinstellingen.

Mijn pc valt steeds uit, hoe oplossen?

Reactie op comment, mijn PC valt uit, wat kan het zijn?
Het komt regelmatig voor dat een computer uitvalt en de oorzaak niet makkelijk te achterhalen is. Zelfs als je meerdere onderdelen vervangt valt het systeem nog uit.

Wat kan dit zijn en hoe kan ik het oplossen? In dit artikel gaan we dit onderwerp nader bekijken.

Begin bij het begin
Een PC bestaat uit verschillende onderdelen, bijna al deze onderdelen kunnen ervoor zorgen dat een computer uitvalt, het best is dan ook om te beginnen bij het begin.

De voeding
De computer wordt voorzien van stroom met behulp van een voeding. Als de voeding defect of deels defect is, kan het zo zijn dat de computer niet aan gaat of regelmatig uitvalt.

Een manier om te testen of de voeding de oorzaak is, is door de voeding aan te sluiten op bijvoorbeeld een andere computer, heb je daar dezelfde problemen, dan is de voeding de oorzaak van jouw probleem. Uiteraard zijn er meer manieren om een voeding te testen, dit is echter de makkelijkste manier voor de leken.

Moederbord
Als je de voeding hebt getest en deze werkt, is het tijd om over te gaan naar het moederbord. Als je alles goed hebt aangesloten, start de PC dan op en ga naar je BIOS. Laat de PC daar draaien. Indien je geen problemen ervaart, ligt het niet aan je moederbord.

Het is mogelijk dat je je BIOS batterij uit je moederbord moet halen en deze weer terug moet stoppen alvorens het moederbord goed functioneert.

Processor
Het is belangrijk om te weten dat als je processor te heet wordt, je PC automatisch afsluit. Dit gebeurd bij een temperatuur die aangegeven is door het bedrijf achter jouw processor.

Dit is natuurlijk makkelijk te testen door een programma te installeren die de temperaturen meet van jouw computer. Een voorbeeld hiervan is “Real Temp”.

Een oorzaak hiervan kan zijn dat jouw koelpasta niet efficiënt genoeg is. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat jouw moederbord teveel stroom geeft waardoor jouw CPU niet goed kan functioneren.

Geheugen
Hoe gek het ook klinkt, jouw RAM geheugen kan er ook voor zorgen dat jouw computer het niet goed doet. Een memory test is bij deze dan ook heel erg handig. Voer de test uit, mocht de test aangeven dat jouw RAM niet goed is, verwijder dan wat bankjes en kijk welke RAM-bank het probleem veroorzaakt.

Harde schijf
Als laatste gaan we het hebben over jouw harde schijf. Het is natuurlijk heel erg logisch dat de verschillende schijven in jouw computer de oorzaak kunnen zijn van het uitvallen of niet goed functioneren van jouw computer.

Op een harde schijf of SSD sla je allemaal informatie op, soms sla je iets op wat de computer infecteert met bijvoorbeeld een virus. Een virus kan ervoor zorgen dat jouw computer uitvalt of echt stuk maakt.

Veel mensen denken dat een herstel naar de fabrieksinstelling voldoende is om alle informatie van de harde schijf te wissen, echter is het zo dat hardnekkige virussen gewoon op de schijf aanwezig kunnen blijven.

Het is in zo’n geval goed om de schijven te formatteren en vervolgens met een CD te her installeren.

Conclusie
Alle componenten kunnen problemen veroorzaken met jouw computer, het is erg lastig om vast te stellen wat er mis is zonder ook daadwerkelijk bij de computer aanwezig te zijn. Mocht het probleem zich blijven voordoen kun je het best contact opnemen met een specialist.

LG DA-50F25 Laptop-oplader

Panasonic CF-AA5713AM2 Laptop-oplader

LENOVO L15D2K32 Batterij 6200mah 3.75V

Motorola GV30 Batterij 2480MAH 3.8V/4.4V

Sony ACDP-160D01 Laptop-oplader

Hoeveel verbruikt jouw computer?

Al naargelang de kracht van je pc, hoe je hem gebruikt en hoe vaak je dat doet, kan het enkele honderden euro’s per jaar kosten om je systeem draaiende te houden. We meten de ecologische voetafdruk van onze pc.

De tijd dat we in een standaard desktopcomputer een voeding van 200 watt aantroffen, ligt al ver achter ons. Tegenwoordig is een voedingselement van ongeveer 400 à 500 watt de standaard, en het is niet uitzonderlijk om in een high-end workstation of spelcomputer een voeding van 850 watt of meer terug te vinden.

Maar wat betekenen deze cijfers? We zullen je meteen geruststellen: een voeding van 850 watt betekent niet dat een computer er voortdurend zoveel watt doorjaagt. Dit getal geeft alleen maar het maximale vermogen aan waarmee de voeding belast kan worden, een vermogen dat bij gewoon gebruik nooit gehaald zal worden. Toch geven zulke cijfers een indicatie over hoeveel energie een computer kan verbruiken. We overlopen de stroomverbruikers van jouw systeem.

Grafische kaart

Een van de grootste verbruikers in je pc is de grafische kaart. Ter illustratie: in onze labs bevindt zich een uiterst zuinig systeempje op basis van een Intel Core i5-8400-processor, met op de processor geïntegreerde graphics, 8 GB werkgeheugen, enkele ventilatoren en een NVMe-SSD (die we aangesloten hebben op de kleine M.2 PCI-e-poort).

Bij weinig belasting trekt deze configuratie – weliswaar zonder monitor – minder dan 150 watt uit het stopcontact. We hoeven dus ook geen voeding met grote capaciteit in ons systeem te stoppen. De Corsair VS350 bijvoorbeeld, zou een ideale voeding zijn met 350 watt aan maximaal vermogen. Hiermee houden we rekening dat we eventueel nog een scherm, muis of toetsenbord aan ons systeem kunnen hangen.

Rusten we hetzelfde systeem uit met een videokaart, bijvoorbeeld de Nvidia GTX 1050, dan mogen we meteen een kleine 100 watt aan zijn verbruik toevoegen. Bij een krachtige GPU zoals de GTX 1080 mag je er zelfs zo’n 300 watt bijrekenen.

Processor

Het processorverbruik is eigenlijk niet goed in kaart te brengen. Een goede maatstaf voor het maximale verbruik is de TDP, wat staat voor ‘Thermal Design Point’ of ‘Thermal Design Power’, afhankelijk van de bron. Die maatstaf geeft aan hoeveel warmte er door het koelsysteem van een processor afgevoerd moet kunnen worden.

Aangezien de warmteontwikkeling haast recht evenredig evolueert met het stroomverbruik, is de TDP ook een maat voor het verbruik. Een Intel Core i7-7700k-processor heeft een (maximaal) TDP van 95 watt. Een iets bescheidenere processor, de Intel Core i5-7400, heeft slechts een TDP van 65 watt. In de praktijk zal het verbruik echter veel lager liggen. Meer dan eender welke andere component past de processor zich aan naar het werkelijk benodigde vermogen.

Andere interne componenten

De processor en grafische kaart zijn de twee grootste slokoppen in een computer. Daarnaast zijn er nog andere componenten die op papier niet veel verbruiken, maar alle kleine beetjes tellen. In een kantoorcomputer die het grootste gedeelte van de dag aanstaat, kan een besparing van enkele watts een hele slok op de borrel schelen.

In een kantoorcomputer die het grootste gedeelte van de dag aanstaat, kan een besparing van enkele watts een hele slok op de borrel schelen.

Om te beginnen: de harde schijf. De Samsung 850 EVO (250 GB), een klassieke SATA-SSD die je aansluit via een klassieke PCIe-poort, verbruikt ongeveer 3,5 watt tijdens het lezen en schrijven. M.2 is de nieuwe, snellere standaard voor SSD’s, maar dat maakt ze niet per se zuiniger. Zo tekent de Samsung 960 EVO (250 GB) een gemiddeld verbruik van 5,3 watt op. Wil je een klassieke HDD toevoegen voor extra opslagruimte, zoals de Seagate Barracuda 1TB, dan mag je daar nog eens 5,3 watt aan verbruik bijrekenen. Een mechanische harde schijf verbruikt bovendien meer in standby-modus.

Om het totaalplaatje te berekenen, moet je ook nog het verbruik van je werkgeheugen, optische schijven, ventilatoren en andere PCI(e)-kaarten toevoegen. Denk maar aan een fancontroller, netwerk- of geluidskaart.

Randapparatuur

Niet enkel de onderdelen in jouw chassis drinken stroom, ook de randapparatuur die je bijvoorbeeld via de usb- of HDMI-poort koppelt, dikken aan bij het energieverbruik. Zo zal je een muis en toetsenbord willen aansluiten op je computer. Het spreekt voor zich dat een gamerskeyboard met allerlei toeters en bellen meer zal verbruiken dan een goedkoop, no-nonsense toetsenbord. Ook andere randapparatuur die je via de usb-poort aansluit verbruiken stroom, zoals een controller of SD-kaartlezer. Gelukkig is hun verbruik beperkt.

De grootste externe gulzigaards zijn monitors, routers en printers. Deze apparaten drinken geen stroom uit je computer, maar komen zelf met een adapter die je inplugt in het stopcontact. Hun verbruik verschilt sterk onderling. Aangezien printers en routers meestal 24 op 7 draaien, trachten fabrikanten hun verbruik zo laag mogelijk te houden, vooral in standby-modus. Bij monitors moet je vooral kijken naar de onderliggende schermtechnologie. Zo zal een TN-paneel minder verbruiken dan een IPS-variant. Hun verbruik is ook sterk afhankelijk van hoe helder je scherm is ingesteld.

Voeding: waarop letten?

Als je het wattage van al deze componenten optelt, dan weet je hoeveel stroom je computer zal drinken. Eens we dit weten, kan je berekenen welke voeding het best past bij je bak. Daarbij moet je letten op vier factoren: zijn efficiëntie, vermogen, kabels en geluidsniveau.

Efficiëntie

Een voeding zet de 230 V-wisselstroom die een stopcontact levert om in gelijkstroom van verschillende voltages, waarmee dan de componenten in een systeem gevoed worden. Een deel van de wisselstroom wordt echter niet omgezet, maar gaat verloren in de vorm van warmte. De verhouding tussen het uitgangsvermogen van een voeding en de hoeveelheid stroom die hiervoor gebruikt wordt, is de efficiëntie. Geen enkele voeding is 100 procent efficiënt. Er zal altijd wel een zeker stroomverlies plaatsvinden.

Een voeding die 300 watt aan de componenten levert en hiervoor 395 watt verbruikt, heeft een efficiëntie van 300 / 395, ofwel 76 procent. Een lagere efficiëntie vertaalt zich naar een hogere systeemtemperatuur en ventilatoren die sneller moeten draaien – en dus ook meer stroom verbruiken – om de behuizing koel te houden.

Om voedingen eerlijk te kunnen vergelijken bestaat er het 80 Plus-certificaat. Hier vind je een lijst met voedingen die meer dan 80 procent efficiënt zijn. Bij een hoger percentage hoort een brons, zilver, gouden, platina of titanium etiket. Hoe efficiënter de voeding, hoe duurder, maar dit betaalt zich meestal ruimschoots terug gedurende de levensduur van de computer. Een voeding met het gouden 80 Plus-logo is bijvoorbeeld bij twintig en honderd procent minstens 88 procent efficiënt. Bij 50 procent belasting loopt dat zelfs op tot 92 procent. Niet toevallig, want de werkelijke belasting van een voeding ligt vaak rond de vijftig procent.

Vermogen

Het vermogen dat je nodig hebt in een voeding kan je manueel berekenen of met behulp van een calculator zoals deze van Cooler Master. Let erop dat het maximale vermogen van je voeding best een stuk hoger ligt dan je geschatte verbruik. Op die manier heb je speling om later een component te vervangen of extra randapparatuur te koppelen.

Een voeding van 850 watt betekent niet dat een computer er voortdurend zoveel watt doorjaagt.

Overige keuzefactoren

Ook de kabels bij de voeding spelen een rol. Bij een standaardvoeding zitten alle aansluitkabels vast aan de voeding zelf, terwijl je bij een modulair apparaat de kabels zelf nog moet koppelen. Dit oogt netter, want zo hangen er geen overbodige kabels in je bak. Ten slotte kan je ook kijken naar het geluidsniveau van de voeding: een duurdere voeding produceert doorgaans minder lawaai.

Meet het energieverbruik

Wil je weten hoeveel stroom je huidige computer verbruikt? Je kan daarvoor een calculator (zoals hierboven) gebruiken, of je gebruikt een tool zoals Joulemeter. Dit programma van Microsoft is al best oud en is geoptimaliseerd voor Windows 7, maar klaart het klusje ook nog voor moderne systemen. Let er wel op dat de applicatie het best werkt met laptops. Op een desktop raadt Microsoft aan om een energiemeter te gebruiken. Joulemeter zal je wel een indicatie geven, maar het resultaat zal hoogstwaarschijnlijk niet accuraat zijn.

Sony AC-NB12A Laptop-oplader

LG BL-T19 Batterij 10.3WH 3.8V

Clevo W540BAT-6 Batterij 4400mAh 11.1V

Bose 88796 Batterij 2230mAH/17Wh 7.4V

MSI BTY-L77 Batterij 7500mAh/83.25Wh 11.1V

Hoe het stroomverbruik van een laptop te verlagen

Voor de duur van de levensduur van de laptop,alleen de batterijcapaciteit, maar ook het stroomverbruik van het systeem, dat wordt beïnvloed door verschillende factoren: hardwarefuncties van de computer, gebruikte softwareoplossingen, evenals de staat en instellingen van het systeem zelf.

Het is het beste om rekening te houden met de hardwarefuncties inhet tijdstip van aanschaf van de computer. Als de levensduur van de batterij van cruciaal belang is, moet u bij het kiezen van een laptop letten op apparaten met economische en super-economische processors. Budgetconfiguraties op basis van Intel Celeron helpen u geld te besparen, maar laten u de levensduur van de batterij niet verlengen.

Een voordelige laptop moet voldoende RAM hebben – vervolgens zal de computer niet constant toegang hebben tot de harde schijf om het wisselbestand te gebruiken.

Een extra verhoging van de winstgevendheid geeft een keuzeoptimaal besturingssysteem. Tegenwoordig wordt de beste levensduur van de batterij aangetoond door mobiele computers met Windows 7. Volgens niet-officiële tests kan het nieuwe besturingssysteem van Microsoft * de tijd tussen het opladen met 20-30 minuten verlengen. in vergelijking met eerdere versies van Windows XP en Windows Vista *. In ieder geval wordt aanbevolen om de nieuwste systeemupdates te installeren om het stroomverbruik te verminderen.

Nog een kleine maar belangrijke stap in de strijd omverhoging van de energie-efficiëntie – regelmatige defragmentatie van de harde schijf. Deze procedure, die minstens eenmaal per 2-3 maanden wordt herhaald, versnelt niet alleen het systeem, maar bespaart ook batterijvermogen door de harde schijf te optimaliseren.

Samsung T9500C Batterij 9500 mAh=36.10Wh 3.8V

Bose 061384 061385 Batterij 2230mAH/17Wh 7.4V

Toshiba PA5053U-1BRS Batterij 6600mah 3.7V

LENOVO 54Y8861 PS-2151-01 Laptop-oplader

LG BL-T11 Batterij 2500mah 3.8V

Waarom crasht Windows? Oplossingen voor de meest voorkomende problemen

Waarom crasht Windows? De redenen zijn niet altijd meteen duidelijk en als het eens één keer gebeurt, hoef je ook niet meteen in paniek te raken. Maar wat als het geregeld gebeurt? In dat geval kan het geen kwaad om eens op zoek te gaan naar de onderliggende reden.

Slecht geheugen of moederbord

Heel wat crashes die het Blue Screen of Death (BSOD) of het Blauwe Scherm van de Dood opleveren, worden veroorzaakt door het RAM-geheugen of het moederbord. Het resultaat is een Fatal Exception Error wat eigenlijk betekent dat data die in het geheugen opgeslagen zou moeten zijn, niet wordt gevonden.

Het geheugen kun je testen met Memtest86, al raden we je aan dat te doen met iemand die toch iets meer van computers kent – mocht je twijfel hebben over wat je moest doen. Iets eenvoudiger (maar waarschijnlijk duurder, tenzij je het hebt liggen) is gewoon het RAM-geheugen zelf te vervangen. Als je daarna geen crashes meer krijgt, weet je precies wat de oorzaak was. Krijg je toch nog altijd hetzelfde probleem, dan ligt de oorzaak waarschijnlijk bij het moederbord.

BIOS instellingen

In de BIOS-instellingen wordt er eigenlijk bepaald hoe een computer moet opstarten en welke volgorde gevolgd moet worden. Ook het geheugen (en soort) wordt erin vermeld samen met je vaste schijven. Een BIOS is het eerste wat je computer aanspreekt en om de data niet te verliezen (wanneer je de computer uitzet) is deze voorzien van een CMOS-batterij.

Als deze batterij leeg raakt (of de verbinding door één of andere reden verbroken wordt) verlies je alle instellingen, wat voor opstartproblemen kan zorgen.

Ook de aangegeven opstartvolgorde is belangrijk. Wanneer je aangeeft dat er moet opgestart worden vanaf een cd-speler of USB-stick, en die steken nog in de computer maar hebben geen opstartbestanden, dan heb je wel een probleem. Verwijder de cd of de USB en herstart je systeem.

Register

Het register is ook al zo’n belangrijk Windows onderdeel dat het soms wel eens laat afweten. In dat geval kun je best Ccleaner gebruiken als je de computer nog opgestart krijgt. Eventueel start je het systeem op in de veilige modus (via F8 in te drukken wanneer je computer opstart).

Stuurprogramma’s

Net een nieuw stuurprogramma geïnstalleerd? Dan zou dat wel eens het probleem kunnen zijn. Als dit het probleem is, krijg je meestal ook een foutboodschap die wijst naar de hard- of software. Als het een stuurprogramma is kun je best op zoek gaan naar een update op internet. Overigens is dit het probleem dat het meeste zal voorkomen. Ongeveer 70 procent van de crashes worden veroorzaakt door verouderde of verkeerde stuurprogramma’s. Verwijder altijd eerst het foutief geïnstalleerde stuurprogramma voor je het nieuwe installeert.

Vaste schijf

Een vaste schijf die het laat afweten, is ook vaak het probleem. In dat geval zal je systeem waarschijnlijk niet meer opstarten. Lukt het toch, probeer dan CrystalDiskInfo om erachter te komen wat het probleem is.

Indien je computer niet meer opstart, kunnen er twee redenen zijn. Ofwel heeft de controller het begeven, ofwel is het de vaste schijf. In het laatste geval kan je altijd proberen na te gaan of de schijf nog beschikbaar is op een andere computer door deze daaraan aan te sluiten. En zorg ervoor dat je hoe dan ook altijd een back-up hebt.

Hardware conflicten

Windows kan crashen wanneer er conflicten zijn met de hardware. Daarvoor kun je best het Apparaatbeheer openen. Als er een conflict is met andere hardware, verschijnt er een geel en zwart uitroepteken voor. Bekijk de eigenschappen en zie waar het probleem zit. Ook hier weer zit het probleem vaak in de stuurprogramma’s.

Virus of trojaan

Een virus kan bestanden verwijderen – en dus ook stuurprogramma’s. Een degelijk antivirusprogramma is noodzakelijk. Bekijk gerust de reviews die we op Computertaalgepubliceerd hebben. Krijg je het virus of de malware niet meer weg, blijft er slechts één oplossing over: alles herinstalleren.

Voeding

Als alle andere oplossingen die we al aangereikt hebben, niet de oorzaak zijn van de crashes, moet je eens naar de voeding kijken. Valt je computer uit, dan is het duidelijk, maar herstart je systeem plots, dan wordt het moeilijker. Vervang eventueel de voeding. Of kijk na of het stopcontact of de verlengkabel (indien gebruikt) geen problemen opleveren. Probeer ook altijd eens de computer in een andere kamer te zetten. Als het iets met het stopcontact is, kun je dat zo altijd nagaan.

Software

Deze mogelijkheid is moeilijker, zeker wanneer de software op de achtergrond draait. Wanneer het gebeurt als je de software zelf gebruikt, is het aan te raden deze eerst te verwijderen en daarna terug te installeren. Of maak gebruik van de ingebouwde Ms Configom te kijken welke toepassingen opstarten (en misschien problemen opleveren).

Oververhitting

Een slecht functionerende ventilator kan voor oververhitting zorgen – en dan schakelt de computer automatisch alles uit. Als je een laptop hebt, kan het ook gewoon gebeuren omdat je de computer op de verkeerde ondergrond zet.

Conclusie

Zeventig procent van de crashes ontstaat door stuurprogramma’s. Het beste kun je dan ook eerst kijken of daar het probleem zit. Het probleem is dat er vaak heel wat problemen zijn waardoor Windows kan crashen – en soms kunnen er zelfs meer oorzaken tegelijkertijd zijn. Maar op deze wijze heb je wel een idee in welke richting je eventueel moet gaan zoeken.

Acer Aspire V5-591G Series

HP PK03XL HSTNN-DB6S 6789116-005 Batterij

IBM 44V4145 Batterij 3.7Ah 13.3Wh 3.6V

Asus B31N1429 Batterij 48Wh 11.4V

HP HV02XL Batterij 32Wh 7.6V

Een ventilator in een computer installeren

Computers zijn complex stukjes technologie met talloze componenten die allemaal goed moeten werken. Ventilatoren zijn een essentieel onderdeel van elke computer, aangezien ze zorgen voor een koele luchtstroom over de componenten. Als je computer oververhit raakt, of als je een bestaande ventilator moet vervangen, dan kan het installeren van een nieuwe ventilator helpen om de temperatuur te verlagen en zelfs de computer stiller te maken.

Het aanschaffen van een ventilator

Controleer de specificaties van je computerkast. Er zijn 2 maten die het meest worden gebruikt voor ventilatoren in computers: 80 mm en 120 mm. Het kan zijn dat je computer meerdere maten ondersteunt, zoals 60 mm of 140 mm. Als je het niet zeker weet, verwijder dan één van de geïnstalleerde ventilatoren en neem die mee naar je computerhandel.

De meeste moderne kasten hebben 120 mm ventilatoren.

Bekijk je computerkast. Zoek naar lege plekken waar je een ventilator kan installeren. Je vindt deze wel aan elke kant van de computer. Elke kast heeft zit weer anders in elkaar en heeft een eigen maximum voor het aantal mogelijke ventilatoren.

Kies grote ventilatoren, als het kan. Als je kast meerdere maten ventilatoren ondersteunt, kies dan een grotere maat. 120 mm ventilatoren zijn aanzienlijk stiller en verplaatsen veel meer lucht, vergeleken met de minder efficiënte, kleinere ventilatoren.

Vergelijk verschillende ventilatoren. Lees de spec-sheets en ervaringen van anderen, om de verschillende ventilatoren te vergelijken. Zoek ventilatoren die stiller zijn en betrouwbaar. Ventilatoren zijn meestal erg goedkoop en je kunt misschien korting krijgen als je er meerdere aanschaft. Een aantal van de meer populaire fabrikanten zijn:

Cooler Master
Evercool
Deep Cool
Corsair
Thermaltake

Kies tussen LED of standaard. Als je een beetje flair aan je kast wilt toevoegen, dan kun je eventueel LED ventilatoren aanschaffen. Deze zorgen ervoor dat je kast oplicht in verschillende kleuren, maar ze zijn wel wat duurder.

Het openmaken van de kast

Het zijpaneel verwijderen. Je moet het zijpaneel van de computer verwijderen om toegang te krijgen tot de binnenkant. Gebruik de schroeven aan de achterkant van de computer om het zijpaneel te verwijderen. Dit is het paneel tegenover het paneel waar het moederbord aan is bevestigd.

Zorg ervoor dat de computer is uitgeschakeld en het netsnoer is ontstekkerd.

Aard jezelf, Je moet altijd jezelf aarden voor je aan de binnenkant van een computer gaat werken. Elektrostatische ontlading kan componenten ernstig beschadigen. Je kunt een elektrostatische polsband aanschaffen, of je kunt jezelf aarden door het aanraken van een metalen waterkraan.

Blijf jezelf aarden terwijl je met de computer werkt, om ervoor te zorgen dat zich geen verdere lading kan opbouwen.

Zoek alle ventilator-openingen. Er zijn meerdere openingen in de kast ter voor het installeren van een ventilator. Je kunt deze overal in de kast aantreffen, afhankelijk van het model.

Vind de aansluitingen voor de voeding op het moederbord. Deze kan je overal aantreffen, en misschien zijn er maar een paar. Aansluitingen voor ventilatoren worden meestal aangeduid als CHA_FAN# of SYS_FAN#. Raadpleeg de documentatie van je moederbord, mocht je problemen ondervinden bij het vinden van de connectoren.

Hebt je meer ventilatoren dan connectoren, dan kun je Molex- adapters gebruiken om extra ventilatoren aan te sturen.

Het configureren van de ventilatoren

Begrijpen hoe efficiënte luchtkoeling werkt. De ventilatoren in je computer blazen niet zomaar lucht over je componenten. Dit is niet de meest efficiënte manier om je computer te koelen. In plaats daarvan horen ventilatoren de lucht door je computer te verplaatsen, waardoor er voortdurend verse lucht over de componenten stroomt.

Onderzoek de ventilator. Ventilatoren bewegen lucht in een bepaalde richting, wat wordt aangegeven door een pijl , afgedrukt op de bovenkant van de behuizing. Is er geen pijl afgedrukt, dan kun je het label op het mechanisme van de ventilator onderzoeken. De lucht stroomt meestal naar buiten aan de kant waar de sticker is geplakt.

Plaats je ventilatoren zo dat er een windtunnel ontstaat. De windtunnel maak je door hebt plaatsen van aanzuigende en blazende ventilatoren. Meestal zal je meer blazende ventilatoren willen plaatsen, dan aanzuigende ventilatoren, omdat dit ervoor zorgt dat er een soort vacuüm in de kast wordt gecreëerd. Is dat het geval, dan zullen alle kleine openingen en spleten in de kast ook koele lucht aan gaan zuigen.

Achterkant – De voeding aan de achterkant van een computer heeft een ventilator die de lucht naar buiten blaast. Plaats een andere ventilator aan de achterkant van de behuizing die ook bedoeld zijn om lucht naar buiten toe te blazen.
Voorkant – Installeer een ventilator aan de voorkant van je computer die lucht aanzuigt. Plaats eventueel een twee frontale ventilator in de sleuf van de harde schijf (indien mogelijk).
Zijkant – Ventilatoren aan de zijkant horen zo ingesteld zijn als uitlaat. De meeste behuizingen ondersteunen wel een ventilator aan de zijkant.
Bovenkant – Een top ventilator hoort zo te zijn ingesteld dat er lucht naar binnen wordt gezogen. Het kan logisch lijken om juist aan de bovenkant een uitlaat te plaatsen, maar dit leidt meestal tot teveel lucht die naar buiten stroom, zonder dat er voldoende lucht voor in de plaats komt.

Installeer de ventilatoren. Schroef de ventilator vast met de bijbehorende schroeven. Zorg dat deze stevig vast zit, omdat de ventilator anders teveel lawaai gaat maken. Schroef de ventilator stevig vast, maar overdrijf niet, want je wilt in een later stadium de ventilator misschien verwijderen.

Verzeker je ervan dat de voedingskabels, waaronder die van de ventilator zelf, niet tussen de propellers terecht kunnen komen. Gebruik kabelbinders om deze uit de weg te houden, indien noodzakelijk.
Als het lastig is om de ventilator op z’n plek te houden terwijl je deze vastschroeft, gebruik dan een paar stukken afplakband om deze vast te maken, tot de schroeven zijn aangedraaid. Zorg ervoor dat je geen andere componenten of circuits afplakt.

Sluit de ventilatoren aan op je moederbord. Heb je teveel ventilatoren, of de ventilatorkabels zijn niet lang genoeg om bij de connectoren te komen, gebruik dan een Molex-adapter om de ventilatoren direct aan te sluiten op je voeding.

Als de ventilatoren direct op de voeding worden aangesloten, dan is het niet mogelijk om de snelheid van de ventilatoren in het BIOS te regelen; ze draaien dan altijd op volle snelheid.

Sluit de kast van je computer. Zorg dat de behuizing van je PC is afgesloten, voor je de ventilatoren gaat testen. Kasten en ventilatoren zijn ontworpen met het oog op luchtstromen, en een open kast doet dit teniet. Open kasten hebben een veel minder efficiënte luchtstroming dan een gesloten kast.

Monitor je ventilatoren. Als de ventilatoren aangesloten zijn op het moederbord, dan kun je controleren of ze goed werken via het BIOS. Je kunt via het BIOS ook de snelheid van de ventilator regelen. Gebruik een programma als SpeedFan om de snelheid van je ventilatoren vanuit Windows te kunnen regelen.

Houd de temperatuur van je computer in de gaten. Het is mooi als je ventilatoren prima draaien, maar het doel is natuurlijk dat de componenten in je PC koel blijven. Download een programma om de temperatuur in je computer in de gaten te houden (SpeedFan kan dit ook voor je doen). Als je computer nog steeds te heet wordt, dan is het misschien zaak om de ventilatoren te verplaatsen of anders te richten, of door meer extreme koelingsmethoden te overwegen.

Toshiba PA5163U-1BRS Batterij

MSI ADP-120MH-D Laptop-oplader

Asus A32N1405 Batterij 56WH 10.8V

Dell C4K9V Batterij 55WH 7.4V

Nintendo WUP-012 Batterij 1500mAh 3.7V

Hoeveel verbruikt jouw computer?

Grafische kaart

Processor

Andere interne componenten

In een kantoorcomputer die het grootste gedeelte van de dag aanstaat, kan een besparing van enkele watts een hele slok op de borrel schelen.

Randapparatuur

Voeding: waarop letten?

Efficiëntie

Vermogen

Een voeding van 850 watt betekent niet dat een computer er voortdurend zoveel watt doorjaagt.

Overige keuzefactoren

Meet het energieverbruik

Acer A13-045N2A KP.0450H.001 Laptop-oplader

PANASONIC CF-VZSU80U Batterij 640MAh/70Wh 10.8V

Dell GA240PE1-00 Laptop-oplader

Acer ADP-135KB PA-113-05 Laptop-oplader

Panasonic 78W Laptop-oplader

Langere levensduur van de accu

Het is mogelijk, om met een paar kleine aanpassingen langer te genieten van uw accu. Met de aanpassingen wordt de accucapaciteit minder aangetast en zal de accu dus minder slijten. Niet alleen nu een langere accu, maar op de lange termijn zal de accu ook langer meegaan!

Energiebeheer van de laptop

U kunt er al voor zorgen dat de accu minder snel leeg loopt door het energiebeheer in uw computer aan te passen. Zo kunt u de helderheid van het beeldscherm iets lager zetten, want ook dit neemt minder energie. Tevens kunt u instellen dat het beeldscherm uitschakelt als er een tijd niet met de laptop gewerkt wordt, maar ook kan de computer in slaapstand vallen na een geselecteerd aantal minuten. Hierdoor zal het energieverbruik drastisch minder worden als u tussendoor even snel iets wilt doen.

Programma’s afsluiten is een langere accu

Alle programma’s die op de computer draaien, hebben stroom nodig. Helemaal de programma’s die stilletjes aanstaan. Via taakbeheer kunt u bijvoorbeeld zien welke programma’s actief zijn. Het uitschakelen van de programma’s die u niet gebruikt, zorgt voor aanzienlijk minder accuverbruik. Tevens kunt u bij de meeste programma’s ook instellen of het gelijk opgestart moet worden als u de laptop aanzet. Door dit uit te schakelen bespaart u ook stroom.

Temperatuur en opladen laptopaccu

Wat eveneens een grote rol speelt in het accuverbruik is de temperatuur en het opladen. Hele hoge en lage temperaturen vragen veel van een accu, dus het is handig om dit te mijden. Daarbij blijft de accu het beste als u de laptopaccu gaat opladen als de batterij bijna leeg is, en de stroom er op tijd afhaalt. Vlak onder de 100% schijnt het beste te zijn. Er bestaan zelfs software mogelijkheden om ervoor te zorgen dat de accu zichzelf niet constant blijft opladen. Want continu opladen, is het meest funest voor de accu. Werkt u het liefst met de laptop constant aan de stroom? Overweeg dan om de accu er uit te halen, want ook dat werkt prima!

Dell M4600 74X5J DA180PM111 ADP-180MB Laptop-oplader

CLEVO N240BAT-4 Batterij 32Wh 14.8V

Lenovo ADS-25SGP-06 05020E Laptop-oplader

motorola GK40 Motorola Moto G4 Play

OPPO BLP633 Batterij 3300mAh 3.85V

Laat je batterij nooit helemaal leeglopen en andere tips om ze langer te laten meegaan

Over de levensduur van batterijen bestaan duizenden mythes. Maar één ding is zeker: na verloop van tijd krijg je hoe dan ook te maken met een versleten batterij. Toch bestaan er een aantal eenvoudige tips om de levensduur opvallend te verlengen.

Laat je batterij nooit volledig leeglopen

De meeste moderne smartphones hebben tegenwoordig een Li-ion batterij. Laat die nooit volledig leeglopen, maar hang je toestel al opnieuw aan de lader van zodra je merkt dat je nog over veertig procent batterijcapaciteit beschikt. Het is alvast geen goed idee om onder twintig procent te gaan, tenzij je niet anders kan.

Het enige probleem dat misschien kan opduiken, is dat je computer mogelijk een andere tijdsaanduiding geeft van hoe lang je batterij precies nog zal meegaan. Laptopfabrikanten raden je aan om je batterij één keer per maand volledig te laten leeglopen, zodat je batterij zich opnieuw kan kalibreren.

Koude en warmte kunnen schade veroorzaken aan je batterij

Hitte kan de levensduur van je batterij aanzienlijk inkorten. Op een laptop of smartphone waarop vaak spelletjes worden gespeeld, zal de hardware sneller opwarmen. Die hitte kan een schadelijk effect hebben op de batterij. Hangt je laptop aan een stroomkabel, dan kan het een goed idee zijn om de batterij tijdelijk uit je laptop te verwijderen. Tenminste, als het toestel dat toelaat.

Ook extreme koude kan de levensduur van je batterij danig inkorten. Bewaar daarom een reservebatterij steeds op een plaats die niet onderhevig is aan zware temperatuurschommelingen.

Een platte batterij? Laat het daar niet bij

Is de batterij van je toestel al enkele dagen plat? Probeer hem in dat geval zo snel mogelijk opnieuw op te laden. Want stel dat je jouw toestel met een platte batterij per ongeluk in het water laat vallen, is de kans groot dat ook de batterij ernstige schade oploopt. Je zal hem nadien niet meer kunnen opladen. En zo wordt ook je toestel helemaal onbruikbaar.

Een volle batterij? De helft is ook goed

Het andere extreme is dan ook weer niet goed; je batterij volledig opladen zorgt ervoor dat ze sneller verslijt. Je kan ze beter tot 80 à 90% opladen, zo behoudt ze langer haar capaciteit.

Wie zijn toestel met een volle batterij voor langere tijd opbergt, loopt het risico dat de batterij aan capaciteit en levensduur zal verliezen. In ideale omstandigheden is je batterij maar halfvol. Volgens elektronicagigant Apple kan je jouw toestel in dat geval makkelijk meer dan zes maanden bewaren, zonder dat de batterij schade oploopt.

Hoe hard je ook je best doet, batterijen zullen altijd verslijten

Een batterij gaat nooit voor eeuwig mee. Zelfs al behandel je hem met veel liefde. Na een tijdje zal je merken dat de batterij sneller begint leeg te lopen. Volgens Apple behouden de batterijen uit hun laptop na duizend herladingen nog zo’n tachtig procent van hun capaciteit. Volgens andere fabrikanten mindert de capaciteit al na driehonderd tot vijfhonderd keer laden. De batterijen kunnen dan nog steeds gebruikt worden, al zullen ze dus minder lang meegaan.

HP HSTNN-DB5D HSTNN-W02C Batterij 42WH 11.1V

Dell 290W L290EM-01 Laptop-oplader

ADVENT SQU-710 EUP-P5-1-24 4UR18650F-QC-PL1A Batterij

LG BL-T11 Batterij 2500mah 3.8V

Samsung A2514_KSM Laptop-oplader